Συνολικές προβολές σελίδας

Κυριακή 24 Ιανουαρίου 2016

Ντιμίτρι Φίρτας. Ο Αιχμάλωτος της Βιέννης.

Το άρθρο για τον Φίρτας δημοσιέυθηκε στην βρετανική The Guardian με τίτλο "Φίρτας: κολλημένος μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας;" Το αναδημοσιεύουμε γιατί θεωρούμε ότι φωτίζει αρκετές πλευρές της κρίσης στην Ουκρανία


Οι επικριτές του, λένε ότι ο Ουκρανός μεγιστάνας που ζει τώρα στην εξορία, είχε προσπαθήσει να προασπίσει τα συμφέροντα του Πούτιν στο Μαϊντάν, ενώ το ένταλμα σύλληψής του από τις ΗΠΑ, είχε καθαρά πολιτικά κίνητρα.

Του Shaun Walker

Καθισμένος σε ένα πολυτελές δωμάτιο Βιεννέζικου ξενοδοχείου που χτίσθηκε την  εποχή των Αψβούργων, με αυξημένα μέτρα ασφαλείας, ο Ντιμίτρι Φίρτας πίνει ήσυχα το τσάι του και μιλάει για την Ουκρανία, την πατρίδα του στην οποία έχει να βρεθεί δύο χρόνια.

Οι επικριτές του λένε ότι ο Φίρτας αντιπροσωπεύει μια κατηγορία της ουκρανικής ολιγαρχίας που συγκεντρώνει τεράστια περιουσία, ενώ εμποδίζει τη φυσιολογική ανάπτυξη της ουκρανικής οικονομίας. Είχε τεράστια επιχειρηματικά συμφέροντα και μεγάλη πολιτική επιρροή, ήταν ανάμεσα στον αριθμό των έμπιστων προσώπων του Προέδρου της Ουκρανίας Βίκτορα Γιανουκόβιτς, που ανατράπηκε από την επανάσταση του Μαϊντάν τον Φεβρουάριο του 2014.

Για πολλά χρόνια ήταν το πρόσωπο κλειδί στον σκοτεινό τομέα του φυσικού αερίου, ετοιμάζοντας και κερδίζοντας από τις συμβάσεις εισαγωγής στην Ουκρανία, φυσικού αερίου από τις δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας και τη Ρωσία. 

Αλλά, τα έγγραφα του αυστριακού δικαστηρίου και η ηλεκτρονική αλληλογραφία του FBI, που δημοσίευσε η "The Guardian", δείχνουν, ότι έπαιξε επίσης κύριο ρόλο στον αγώνα μεταξύ Ρωσίας και Δύσης για το μέλλον της Ουκρανίας.

Δυό βδομάδες μετά την επανάσταση του Μαϊντάν, που ανέτρεψε το Γιανουκόβιτς, ένοπλοι αστυνομικοί εισέβαλλαν στα γραφεία του στη Βιέννη και τον συνέλλαβαν στη βάση αμερικανικού εντάλματος σύλληψης.

Κατηγορήθηκε για την εξαγορά αξιωματούχων της Ινδίας με σκοπό το κλείσιμο συμφωνίας για Τιτάνιο. Ωστόσο, οι βοηθοί του Φίρτας ισχυσρίζονται, ότι η σύλληψη είχε στην πραγματικότητα πολιτικό χαρακτήρα και αποσκοπούσε στην απομάκρυνση ενός προσώπου με επιρροή από την πολιτική σκηνή της Ουκρανίας την κρίσιμη περίοδο.

Αν και μη αναμενόμενο, το αυστριακό δικαστήριο συμφώνησε με αυτή τη θέση και τον Αύγουστο του 2015 αρνήθηκε το αίτημα για έκδοσή του στις ΗΠΑ, ως υποκινούμενο από πολιτικά κριτήρια, κάτι που αποτέλεσε δυσάρεστη έκπληξη για την Ουάσιγκτον.

Οι ηλεκτρονικές επιστολές, που στάλθηκαν από τις αμερισκανικές στις αυστριακές αρχές, επιβεβαιώνουν την άποψη για το πολιτικό υπόβαθρο της υπόθεσης. Απομακρύνοντας τον Φίρτας από την πολιτική, τη στιγμή της επιτυχίας του Μαϊντάν, οι ΗΠΑ μπορούσαν να προχωρήσουν στη δημιουργία φιλοευρωπαϊκής ουκρανικής κυβέρνησης.

Ο Φίρτας αρνείται ότι προωθούσε τα ρωσικά συμφέροντα στην Ουκρανία, αλλά σε μια συνέντευξή του στη "The Guardian" λέει, ότι από καιρό, αντιμετώπιζε με σκεπτικισμό τη συμφωνία για ελεύθερο εμπόριο με την Ε.Ε. Οι διαδηλώσεις του Μαϊντάν άρχισαν αμέσως μετά την άρνηση του Γιανουκόβιτς να υπογράψει αυτή τη συμφωνία και την ανακοίνωση της πρόθεσής του να υπογράψει συμφωνία με τη Ρωσία.

"Έλεγα σε όλους ότι είναι απαραίτητο να προσελκύσουμε τη Ρωσία και να διαπραγματευθούμε με όλες τις πλευρές, λέει ο Φίρτας. "Μου λέγανε, ότι θέλω να ανταλλάξω τη δημοκρατία με φθηνό αέριο, και εγώ ήθελα, και το ένα και το άλλο. Θα ήθελα να έχω τις Ευρωπαϊκές αξίες, αλλά ας είμαστε ειλικρινείς, δεν έχει σημασία πως το λέτε, αλλά χάσαμε πάρα πολλά. Χωρίς τη Ρωσία δεν μπορούμε να επιβιώσουμε, έτσι όπως είναι μια τεράστια αγορά για μας. Αλλά δε θέλαμε να χάσουμε και την Ευρώπη. Και τι έπρεπε να επιλέξουμε;"

Πριν το Μαϊντάν η Ρωσία και η Δύση ζητούσαν από το Γιανουκόβιτς να επιλέξει μία πλευρά. Πιθανότατα, αυτό έκανε το Φίρτας, λόγω και των επιχειρηματικών του συμφερόντων με τη Ρωσία, ανεπιθύμητο πρόσωπο με μεγάλη επιρροή στα μάτια της Δύσης.

Ο Φίρτας έιχε από καιρό συνδεθεί με επιχειρηματικά συμφέροντα στη Ρωσία. Γεννήθηκε σε μια μικρή πόλη της Δυτικής Ουκρανίας το 1965. Το 1988 ήρθε στη Μόσχα και εγκαταστάθηκε σε ένα ξενοδοχείο δίπλα στην Κόκκινη Πλατεία. Τον καιρό εκείνο, αυτό το ξενοδοχείο έπαιξε άτυπα το ρόλο του χρηματιστηρίου και ο Φίρτας συναντήθηκε εκεί με πολλούς μελλοντικούς επιχειρηματίες, κύρια από τις Ασιατικές Δημοκρατίες.

"'Ολα άρχισαν με το γάλα σε σκόνη. Στείλαμε γάλα σε σκόνη (στο Ουζμπεκιστάν), αλλά χρήματα δεν είχαν να μας πληρώσουν και μας πλήρωσαν με μια παρτίδα βαμβάκι. Το βαμβάκι το πουλήσαμε στην Ευρώπη και έτσι κερδίσαμε τα πρώτα μας χρήματα", θυμάται. Το ίδιο συνέβει και με το Τουρκμενιστάν που ξεχρέωσε τον Φίρτας με αέριο, βάζοντας την ερχή στην μακρία και μάλλον αμφιλεγόμενη ενασχόλησή του με το εμπόριο φυσικού αερίου.

Το WikiLeaks αναφερόμενο στη συνάντηση του Φίρτας με τον Πρέβη των ΗΠΑ στην Ουκρανία το 2008, αναφέρει ότι ο Φίρτας είχε σχέσεις με τον Σεμιον Μογκίλεβιτς, διάσημο μαφιόζο, ο οποίος μέχρι πέρυσι βρισκόταν στον κατάλογο των 10 πλέον καταζητούμενων εγκληματιών του FBI.

O Φίρτας αρνείται κατηγορηματικά το περιεχόμενο των φακέλλων και επιβεβαιώνει, ότι δεν είπε στον Πρέσβη κάτι τέτοιο: "Ήξερα τον Μογκίλεβιτς, όπως και η μισή Ουκρανία. Ποτέ δεν είχα σχέσεις μαζί του".


Ο Φίρτας ίδρυσε την "ROSUKRENERGO", εταιρεία μεσάζοντα, που κέρδιζε τεράστια ποσά από τις αποστολές κεντροασιατικού και ρωσικού αερίου στην Ουκρανία. Η ρωσική έρευνα έδειξε, ότι ο Φίρτας δανειοδοτήθηκε συνολικά με 11 δις δολλάρια από τραπεζίτες κοντά στον Πούτιν και αυτό του επέτρεψε να επεκτείνει την αυτοκρατορία του.

Τα μέτρα που ελήφθησαν από τις ΗΠΑ κατά του Φίρτας, με έναν εκπληκτικό τρόπο συμπίμπτουν με κάποια πολιτικά γεγονότα στην Ουκρανία. Το άρχικό ένταλμα σύλληψης του Φίρτας, ήρθε τον Οκτώβριο του 2013, αμέσως μετά τη συνάντηση Γιανουκόβιτς - Πούτιν στο Σότσι, όπου ο πρώτος δήλωσε ότι ίσως να μην υπογράψει συμφωνία με την Ε.Ε. Μερικές μέρες αργότερα ο Γιανουκόβιτς συναντήθηκε με τη βοηθό του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Βικτόρια Νούλαντ και τις υποσχέθηκε να υπογράψει τη συμφωνία, όπως η ίδια είπε εκείνη την περίοδο.

Μία μέρα πριν τη συνάντηση Νούλαντ - Γιανουκόβιτς, μια σειρά αμερικανών αξιωματούχων έγραψαν επιστολές στις αυστριακές αρχές με την παράκληση να ανακληθεί η σύλληψη του Φίρτας. Αν κρίνουμε από την επιστολή του επικεφαλής του FBI στη Βιέννη, αυτό δεν είναι μια τυχαία σύμπτωση.

Ηλεκτρονική επιστολή E-mail, αντίγραφο της οποία παρέλαβε η σύνταξη της "The Guardian", γράφει  ότι μετά τις συνομιλίες, "οι εκπρόσωποι του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του FBI στην Ουάσιγκτον, αποφασίσαν να μην εκτελέσουν την παραγγελία εναντίον του προσώπου αυτού και να περιμένουν την κατάλληλη ευκαιρία στο μέλλον που θα συναντά την τρέχουσα στρατηγική της έρευνας".

Δεν είναι κατανοητό, γιατί στη συζήτηση αυτού του ζητήματος συμμετείχαν υψηλοί αξιωματούχοι εκπρόσωποι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ, του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ και του FBI. Η Πρεσβεία των ΗΠΑ στο Κίεβο, αρνήθηκε να απαντήσει στο ερώτημα του "The Guardian" για τη συμμετοχή του Στέιτ Ντιπαρτμεντ και γιατί στην αρχή εκδόθηκε ένταλμα και γιατί ακυρώθηκε.

Τα Ρωσικά κρατικά ΜΜΕ, εδώ και καιρό προωθούν τη θεωρία της συνομωσίας και ονομάζουν το Μαϊντάν αμερικανική επιχείρηση. Αποδείξεις γι αυτό, δεν υπάρχουν, αλλά φαίνεται ότι οι ΗΠΑ επεδίωξαν την αλλαγή ορισμένων προσώπων και η Νούλαντ είχε ρόλο κλειδί σ' αυτό.

Αμέσως μετά την άρνηση του Γιανουκόβιτς να υπογράψει τη συμφωνία με την Ε.Ε., η αμερικανική πολιτική στην Ουκρανία, έγινε πιο επιθετική, λέει ο Νικολάι Αζάροβ, πρώην Πρωθυπουργός της Ουκρανίας. Σήμερα ζει στη Μόσχα. Ο Αζάροβ θυμήθηκε και τη συνάντηση με τη Νούλαντ στις 10 Δεκεμβρίου 2013, που μοίραζε κέικ στο Μαϊντάν, κάτι που για τα ρωσικά ΜΜΕ, αποτέλεσε απόδειξη της αμερικανικής εμπλοκής.

"Αυτή μου είπε, "κ. Πρωθυπουργέ, ο καλύτερος τρόπος επίλυσης της κρίσης είναι η δημιουργία κυβέρνησης εθνικής ενότητας", και ότι πρέπει να υποβάλλω την παραίτησή μου, - λέει ο Αζάροβ, - η αντικατασκοπεία μας, μας είχε ενημερώσει, ότι οι αμερικανοί σχεδιάζουν τη δημιουργία νέας κυβέρνησης και εξετάζουν τις υποψηφιότητες των υπουργών. Της απάντησα σκληρά ότι οι ΗΠΑ εμπλέκονται στις εσωτερικές υποθέσεις μας και αυτό δεν είναι αποδεκτό. Είπα στην Νούλαντ, "μεταφέρετε στην ηγεσία σας, ότι οι ενέργειες σας στην Ουκρανία μπορούν να επιφέρουν σοβαρή κρίση, μια που η Ρωσία δε θα κάτσει στην άκρη"".

Το 2014, δημοσιεύθηκε το κείμενο τηλεφωνικής συνομιλίας μεταξύ της Βικτόριας Νούλαντ και του Πρέσβη των ΗΠΑ στην Ουκρανία Τζέρυ Παίετ. Συζητούσαν για το ποιός από τους ηγέτες της αντιπολίτευσης, θα μπορούσε να ηγηθεί νέας ουκρανικής κυβέρνησης. Αυτό δεν μπορεί να είναι απόδειξη ότι οι αμερικανοί κατήυθυναν τα γεγονότα του Μαϊντάν, όπως λένε τα ρωσικά ΜΜΕ, αλλά επιβεβαιώνει ότι η αμερικανική εμπλοκή στους διορισμούς ουκρανών πολιτικών ήταν βαθύτερη απ' ότι φαίνεται.

Όταν το πολιτικό μέλλον της Ουκρανίας, έφτασε σε κριτικό πλέον σημείο, ο Φίρτας θα μπορούσε να είναι πρόβλημα. "Οι αμερικανοί νόμιζαν, ότι ετοιμαζόταν να αναμυχθεί και πιθανότατα έτσι ήταν - μας λέει μια καλά ενημερωμένη επιχειρηματική πηγή. - Αυτοί νόμιζαν, ότι εκπροσωπεί την ρωσική επιρροή στην Ουκρανία, αν και δεν καταλάβαιναν, πως αυτό το σχήμα δούλευε"¨.

Στο λονδίνο ο Φίρτας, έτυχε της καλύτερης υποδοχής. Λίγες μέρες μετά το Μαϊντάν, μίλησε στο Βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών, μεταφέροντας τα γεγονότα στην Ουκρανία. Τη συνάντηση οργάνωσαν, ο συντηρητικός βουλευτής Τζον Ουιτιγκντέιλ και ο εργατικός Ρίτσαρντ Σπρίνγκ. Και οι δύο είναι μέλη του Βρετανο-ουκρανικού Συλλόγου που ίδρυσε ο Φίρτας.

Αλλά, όσο βρισκόταν στο Λονδίνο, οι αμερικανοί ενργοποίησαν και πάλι το αυστριακό ένταλμα και η αστυνομία προχώρησε στη σύλληψή του. Ο Φίρτας βγήκε από την πολιτική σκηνή.

Στις 12 Μαρτίου του 2014, ένοπλοι αστυνομικοί εισέβαλαν στο γραφείο του Φίρτας στη Βιέννη και τον συνέλλαβαν.Μετά από μία εβδομάδα τον άφησαν ελεύθερο υπό επιτήρηση αφού πρώτα κατέβαλε εγγύηση ύψους 125 εκατ. ευρώ.

"Εννοείται, ότι ο Φίρτας ήταν εξαρτημένος από τη Ρωσία και οι αμερικανοί φοβόντουσαν ότι θα μπορούσε να περάσει στη ρωσική πλευρά λόγω των επιχειρηματικών του σχέσεων" - λέει ο Αζάροβ.

Ο Φίρτας συνεχίζει να συμμετέχει στην ουκρανική πολιτική ζωή, λειτουργώντας από τη Βιέννη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η συνάντησή του με τον σημερινό Πρόεδρο Πέτρο Παρασένκο και τον πρώην πυγμάχο βαρέων βαρών Βιτάλι Κλιτσκό αμέσως μετά την απελευθέρωσή του με εγγύηση. Ο Παρασένκο, λέει ότι δεν είχε προγραμματίσει τη συνάντηση με τον Φίρτας. Αλλά μετά από αυτή τη συνάντηση, ο Κλιτσκό αποφάσισε να αποσύρει την υποψηφιότητά του για την Προεδρία που επέτρεψε την άνετη επικράτηση του Παρασένκο, και προτίμησε να κρατήσει τη θέση του Δημάρχου κιέβου. Σύμφωνα με απόψεις αναλυτών, αυτό επιβεβαιώνει, ότι και μετά το Μαϊντάν οι δισεκατομμυριούχοι είναι αυτοί που λαμβάνουν τις σημαντικές πολιτικές αποφάσεις.

Η απόφαση του αυστριακού δικαστηρίου για άρνηση έκδοσής του, έδωσε και πάλι ελευθερία κίνησης στον Φίρτας, αν και οι αμερικανοί έχουν ήδη υποβάλλει έφεση. Την ημέρα που έδινε συνέντευξη στην "The Guardian", στις αρχές Δεκεμβρίου, είχε αποφασίσει να επιστρέψει στο Κίεβο. Το ξανασκέφθηκε όμως, όταν ο Υπουργός Εσωτερικών είπε ότι θα συλληφθεί στο αεροδρόμιο και έστειλε οπλισμένους μέχρι τα δόντια άνδρες να περιμένουν το Φίρτας στο αεροδρόμιο, αν και καμία κατηγορία δεν έχει απαγγελθεί εναντίον του.

Ο Φίρτας ήθελε να επισκεφθεί το Κίεβο, για να προωθήσει την πρωτοβουλία του για σύσταση Πρακτορείου εκσυγχρονισμού της Ουκρανίας. Το σχέδιο του υποστηρίζεται από το Λόρδο Ρίσμπυ, τον γάλλο φιλόσοφο Μπερναρ - Ανρί λεβί και ένα επιτελείο πρώην ευρωπαίων πολιτικών.Αυτοί έχουν προτείνει μια σειρά μεταρρυθμίσεων για την Ουκρανία.

Οι επικριτές του εκτιμούν, ότι με αυτόν τον τρόπο ο Φίρτας επιδιώκει να εξαγοράσει την φιλία της νέας κυβέρνησης και να διατηρήσει την επιρροή του παρά την πολιτική απο-ολογαρχοποίησης που έχει ανακοινωθεί. Ο Φίρτας αναγνωρίζει ότι υπέστη μεγάλες ζημιές στη διάρκεια αυτών των δύο χρόνων αλλά δυσκολεύεται να πει τη συνολική ακριβή ζημιά.
 
"Δεν γνωρίζω κανέναν στην Ουκρανία, που θα μπορούσε να δεχθεί σοβαρά τις προτάσεις του", - λέει ο πρώην δημοσιογράφος και νυν βουλευτής του Ουκανικού κοινοβουλίου Σεργκέι Λέσενκο. Σε πολύ λίγους προκαλεί συμπάθεια ένας άνθρωπος, το όνομα του οποίου συνδέεται με αρνητικές επιρροές πολλών ετών.

Ο Φίρτας από την πλευρά του επιμένει, ότι όλες οι επιθέσεις εναντίον του έχουν πολιτικό χαρακτήρα. Ισχυρίζεται, ότι τα γεγονότα μετά το Μαϊντάν, όταν η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία και τροφοδότησε τον εμφύλιο πόλεμο στα ανατολικά της Ουκρανίας, επιβεβαιώνουν ότι έιχε δίκαιο όταν έλεγε, ότι την Ουκρανία δεν έπρεπε ποτέ να τη βάλουν να επιλέξει μεταξύ Ευρώπης ή Ρωσίας.

Είπε "ο χρόνος περνά και τι έχουμε κερδίσει; η Ρωσία και η Ε.Ε. διαπραγματεύονται και εμας μας έχουν βγάλει απέξω. Και την ίδια αυτή περίοδο η Ρωσία έκλεισε τα σύνορά της για τα προϊόντα μας".

bsgreeks.blogspot.com
αναδημοσίευση από The Guardian